Ekip Gelişim Aşamaları

Ekip olarak bir araya getirilen insanların birlikte çalışma becerileri kazanması ve ortak bir değer sistemine ulaşarak olgunlaşması gerekmektedir. Ekiplerin yüksek performanslara ulaşmasını sağlayan bu olgunlaşmadır.

Ekiplerin üstün sonuçlara ulaşmadan önce bir dizi aşamadan geçmeleri gerekmektedir.

Ekibin oluşma sürecini içine alan ilk aşamada, ekip üyelerinin zihinleri kendilerinden ve ekipten ne beklendiği konusunda çok açık değildir. Ayrıca bazı ekip üyeleri otorite karşısında kaygı duyabilir ya da bağımlılık gösterebilir, diğerleriyse ne yapmaları gerektiğini tam olarak anlamadan görevlerine bir an önce başlama konusunda istek duyabilir. Çok kez ekip üyeleri aşırı kibar olma ve “etliye sütlüye karışmama” eğilimi gösterebilir. Bu aşamada gözlenen özellikler şunlardır:

• Orta düzeyde istek ve ilgi,
• Orta düzeyde kaygı,
• Çekingenlik,
• Heyecan,
• Güvensizlik,
• Resmi bir iletişim,
• Otoriteye bağımlılık.

“Fırtına” olarak da adlandırılabilecek ikinci aşamada, ekipler kimin hangi işi nasıl yapacağını, birbirleriyle nasıl iletişim kuracaklarını belirleme aşamasında olduklarından çatışma oranı artar. Birbirlerini ve birlikte nasıl çalışacaklarını denerler. Bazı ekipler bu aşamada takılıp kalırlar, ya da çok büyük bir krizden sonra bu aşamaya geri dönüş yaparlar Ekiplerin çoğu norm oluşturma aşamasına geçebilirler. “Ben” aşamasında izlenen özellikler:

• Çatışmalar,
• Hararetli tartışma ve münakaşalar,
• Arayış,
• Engellenme duygusu,
• Belirsizlik/kızgınlık,
• Olumsuz tepkilerdir.

3. Aşama: Norm oluşması ve “Biz” duygusu

Üçüncü aşamada ekip üyeleri açık iş rolleri, etkili iletişim yolları, etkinliklerini yönlendirecekleri kuralları geliştirirler. Ekip içerisinde uyum ve güven oluşmuştur. Bu aşamanın özelliği, görevlerle ilgili düşüncelerin açıkça ifade edilmesi, iletişimin düzenli olması, ekip üyelerinin daha işbirlikçi olmaları ve uyum göstermeleridir. Ekipte gözlemlenen özellikler.

• Uyum ve güven,
• Rahatlamış, amaca yönelik bir ortam,
• Farklılıklara saygı gösterilmesi,
• Yüksek düzeyde iletişim,
• İş rollerinde açıklık,
• Ekip üyeleri arasında bağlılık,
• Hedeflere ulaşma arzusu.

En son aşamada, ekipler iletişim, sorun çözme, kurumsal hedef ve amaçlara ulaşılması konusunda beceri kazanmışlardır; yüksek performans gerektiren hedeflere yönelmeye artık hazırdırlar. Ekipte şunlar gözlemlenir:

• Bağlılık ve tatmin duygusu,
• Birbirini destekleyen ekip üyeleri
• Problem çözmede yetkinlik,
• Çatışmayla başa çıkmada yetkinlik,
• Paylaşılan liderlik,
• Yüksek performans.

Ekiplerin ancak yarısından azının son aşamaya geçebildiği, ekiplerin beşte birininse fırtına aşamasının ötesine hiçbir zaman geçemediği görülmüştür. Ancak, ekiplerin çoğu ilk aşamaları çabuk geçmelerini sağlayacak becerileri kazanma konusunda eğitilebilir.

Ekip performansının en iyi belirleyicisi, ekibin sorun çözme becerisinin yüksek düzeylerde olmasıdır. Yüksek performanslı ekiplerin belirli bir sorun çözme yöntemini tutarlı olarak kullandığı gözlenmiştir. Ayrıca bireyler arası iletişimde, ekip üyelerinin olumlu duygularının, performans üzerinde önemli etkisi olduğu saptanmıştır. Bu beceri öğretilebilir ve bu konuda ekiplere yardımcı olacak çok sayıda eğitim yöntemi mevcuttur.

Dev Kaliforniya çamları, dünyadaki en büyük ve en uzun ağaçlar. Aralarında Boyu 100 metreye varan ve yaşı 2500’e ulaşanlar bulunmaktadır. Böylesine büyük ve “köklü” bir ağacın kökünün çok büyük olacağını, yerin onlarca metre derinine gireceğini düşünülür. Oysa Kaliforniya çamlarının kökü kısadır ve çok derinlerde değildir. Bu ağaçların bu kadar büyük, görkemli olmalarını ve bu denli uzun yaşamalarını sağlayan iç içe geçmiş dallarıdır. Bu dallar öylesine iç içe geçmiş ve birbirini öylesine iyi desteklemektedirler ki binlerce yıldır en şiddetli kasırgalara dahi kolay göğüs germektedirler.

Bir araya gelmek bir başlangıçtır, beraberliği sürdürmek bir ilerleme...beraber çalışmaksa başarıdır.

                                                                                                         J.Willard Marriot